W Wieliczce 27.11. 2013 r.  w sali  „Magistrat" Urzędu Miasta i Gminy Wieliczka odbyło się 192 spotkanie z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie" pt. „Zarys dziejów ruchu ludowego na terenie Małopolski, w mieście i gminie Wieliczka".

    Na zaproszeniu na spotkanie napisano: „Za prekursora ruchu ludowego uważany jest ks. Stanisław Stojałowski (1845-1911). W 1895 r. w Galicji powstała pierwsza partia chłopska Stronnictwo Ludowe (SL), które w 1903 r. przyjęło nazwę Polskie Stronnictwo Ludowe (PSL). Głównym działaczem PSL był Wincenty Witos (1874-1945), trzykrotny premier rządów II RP. Podczas II wojny światowej ludowcy posiadali własną strukturę zbrojną Bataliony Chłopskie (BCh). PSL, po wojnie, w latach 1945-1947, pod kierunkiem Stanisława Mikołajczyka (1901-1966), było masowym ruchem narodowego sprzeciwu przeciw sowietyzacji Polski. W 1949 r. powstało Zjednoczone Stronnictwo Ludowe (ZSL). Obecne PSL powstało w 1990 r. Na  Ziemi Wielickiej jest najliczniejszą partią, zrzesza ponad 400 członków."

     Zebranych powitała Jadwiga Duda, kierownik Działu Regionalnego Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Wieliczce i prezes Stowarzyszenia "Klub Przyjaciół Wieliczki', organizatorka spotkania.

    Przedstawiła książki: Jerzego Polaka, Tadeusza Wojciecha „Ksiądz Stanisław Stojałowski i jego kontynuatorzy 1997-2011", album Tomasza Berezy, Marcina Bukały, Michała Kalisza „Wincenty Witos (1874-1945)", Stanisława Kopcia „Śladami tułaczki Wincentego Witosa w Czechosłowacji", Mateusza Szpytmy „Stanisław Mierzwa (1905-1995), ludowiec i działacz niepodległościowy", czasopisma: „PIAST Z ZAGRODY WINCENTEGO WITOSA", biuletyn Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Wincentego Witosa w Wierzchosławicach; „Głos miechowskiej wsi", tom XV „Małopolska - regiony - regionalizmy-małe ojczyzny", album pt. „20 lat działalności 1993 - 2013 artklub Wieliczka" wydany przez CKiT w Wieliczce oraz zeszyt 136 „Biblioteczki Wielickiej" pt. „Sytuacja ekologiczna w Małopolsce, w mieście i gminie Wieliczka - ochrona ginących gatunków przyrody żywej - w 85. lecie Ligi Ochrony Przyrody (1928-2013)

    Z programem artystycznym pt. „Wywiad z Maciejem Szarkiem - poetą z Brzegów" wystąpili  uczniowie Szkoły Podstawowej im. Macieja Szarka w Grabiu pod kierunkiem Aleksandry Szafarskiej, w obecności Alicji Strojny, dyrektor szkoły.

    Z prelekcjami wystąpili: Marian Jasiński, sekretarz Zarządu Powiatowego PSL w Wieliczce - „Zarys wprowadzający do historii ruchu ludowego w Polsce i Małopolsce"; Mateusz Szpytma z Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej IPN  Oddział w Krakowie - „Represje  wobec Polskiego Stronnictwa Ludowego w Wieliczce i powiecie krakowskim w latach 1945-1947"; Paweł Janus, prezes Zarządu Miejsko-Gminnego PLS w Wieliczce - „Przemiany na wsi wielickiej od II wojny światowej do dziś i udział w nich PSL"; Wojciech Kozak, prezes Zarządu Powiatowego PSL w Wieliczce, wicemarszałek woj. małopolskiego - „Udział PSL-u w przekształceniach samorządowych na Ziemi Wielickiej po 1989 r.

    W dyskusji głos zabrali: Maria Gurgul, Anna Ptasznik, Czesław Kotaba, prelegenci, prowadząca spotkanie.

    Oprawę plastyczną spotkania stanowiła wystawa pt. „Ruch ludowy w służbie Rzeczpospolitej" wypożyczona z IPN Oddział w Krakowie, która prezentowana była w niedziele: 1, 8, 15, 22 grudnia w: Koźmicach Wielkich, Gorzkowie, Byszycach, Janowicach. Do urządzenia wystaw przyczynili się sołtysi: Kazimierz Windak, sołtys Koźmic Wielkich, Adam Czajczyk, sołtys Gorzkowa, Adam Dyrda, sołtys Byszyc, Henryk Kowal, sołtys Janowic.

    Organizatorami spotkania były: Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna - Dział Regionalny, Zarząd Wojewódzki Polskiego Stronnictwa Ludowego w Krakowie, Zarząd Powiatowy PSL w Wieliczce, Zarząd Miejsko-Gminny PSL w Wieliczce, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie, Szkoła Podstawowa im. Jakuba Szarka w Grabiu, Urząd Miasta i Gminy Wieliczka, Stowarzyszenie „Klub Przyjaciół Wieliczki", Akademickie Koło Wieliczan, Koło Młodych Miłośników Starej Wieliczki.

    Relacja ze spotkania została zawarta w „Biblioteczce Wielickiej" zeszyt 137, który zawiera także: wywiady na temat PSL na naszym terenie, sprawozdanie z V konkursu o inż. górniczym Feliksie Piestraku (1868-1947), biografię prof. dr hab. inż. Zbigniewa Engela (1933-2013) i program spotkań na 2014 r. Zapraszam do przeczytania tegoż zeszytu.