Początek edukacji przedszkolnej w Koźmicach Wielkich przypada najprawdopodobniej na rok 1953. Informacji na temat powstania pierwszego przedszkola w naszej miejscowości udzieliła p. Zofia Batko - dyrektor koźmickiego przedszkola w latach 1953 - 1955.
Przedszkole mieściło się w budynku starej szkoły. Od marca 1953 roku p. Zofia Batko z pomocą Komitetu Założycielskiego, w skład którego weszły panie:
- Czesława Batko
- Krystyna Stachura
- Albina Dańda
- Latosińska Józefa
rozpoczęła wzmożone prace mające na celu adaptację lokalu do potrzeb jedno oddziałowego przedszkola. Warunki lokalowe , jak wynika z relacji Z. Batko były bardzo dobre. W długim korytarzu znajdowała się szatnia. Po prawej stronie od wejścia dzieci bawiły się w dużej , jasnej sali. Mała sala przeznaczona była do wykonywania prac plastyczno-konstrukcyjnych oraz do spożywania posiłków. Placówka posiadała również własne zaplecze kuchenne. Posiłki dla dzieci przygotowywała Maria Jania z pomocą Józefy Grochal.
Do przedszkola przyjmowano dzieci w wieku od 3 do 6 lat. Pierwszy rocznik liczył 32 dzieci. Wspominając pracę w Koźmicach Wielkich , p. Zofia Batko mówi : „Bardzo miło wspominam ten okres. Spotkałam się z dużą życzliwością wśród Koźmiczan, czułam się doceniona".
W 1962 roku nastąpiła likwidacja Koźmickiego przedszkola. W latach 1964 - 1976, w okresie zajęć szkolnych, czyli od 1 września do czerwca, w budynku tzw. Domu Kultury organizowano dwa razy w tygodniu po 2 godziny zajęć dla dzieci w wieku przedszkolnym. Zajęcia te prowadziły panie Józefa Kowal i Józefa Długosz w ramach tzw. „prac społecznych" nauczyciela szkoły podstawowej w Koźmicach Wielkich.
Na czas żniw ( 1 miesiąc ), w latach siedemdziesiątych minionego stulecia, również w budynku Domu Kultury, wielicki Inspektorat Oświaty i Wychowania organizował zajęcia świetlicowe dla dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Prowadziła je Józefa Kowal, której zadaniem było także przygotowanie posiłku dla dzieci ( kanapki i herbata ).
Opis zdjęcia: 1.Dorota Tofin (Pamuła) 2.Ewa Lupa (Kaczor) 3.Władysław Tofin 4.Lucyna Nawalany 5.Ireneusz Stachura 6.NN 7.Elżbieta Kowal (Woźniak) 8.Anna Gozdek (Zając) 9.Ewa NN 10.Aleksandra Stachura 11.Zbigniew Gabryś 12.Małgorzata NN 13.Bogusława Kowal (Hartabus) 14.Wiesława Mazur 15.Barbara Maciejowska (Litwiński) 16. NN 17.Barbara Kowal (Tecław) 18.Sławomir Niekłań 19.Jolanta Desoń (Turcza) 20.Marek Niekłań 21.Jacek Wójtowicz
W roku szkolnym 1976/77 , dzieci 6-letnie rozpoczęły naukę w tzw. ogniskach przedszkolnych przy szkołach podstawowych, z wymiarem 15-tu godzin tygodniowo. Warunki lokalowe szkoły podstawowej w Koźmicach Wielkich już bez grup zerowych były trudne i dlatego też początkowo zajęcia dzieci 6-letnich zorganizowano w pomieszczeniach kawiarni mieszczącej się w Domu Kultury w godzinach dopołudniowych, dorośli zaś korzystali z kawiarni po południu. Przed ponownym otwarciem koźmickiego przedszkola, ostatni rocznik sześciolatków odbywał zajęcia w jednej z sal szkoły podstawowej.
Takie warunki lokalowe nie pozwalały na dobre funkcjonowanie tego oddziału w szkole i dlatego też decyzją Urzędu Miasta i Gminy w Wieliczce z dnia 1 sierpnia 1980 roku, utworzono dwuoddziałowe Państwowe Przedszkole w Koźmicach Wielkich, z siedzibą w lokalu własnym - adoptowanym. Decyzję podpisał Inspektor Oświaty i Wychowania - mgr Stanisław Pluta.
1 września 1980 roku po raz pierwszy do Państwowego Przedszkola w Koźmicach Wielkich - przyszły dzieci. Przywitały je : dyrektor Maria Jelonek i nauczycielki - Józefa Długosz, Jadwiga Ziółkowska i Weronika Anioł, wspomagane przez pracowników administracji i obsługi.
Pierwszy posiłek z przedszkolnej kuchni wydała obecna kucharka - Maria Puch, której naleśniki, kluski leniwe i inne słodkie potrawy cieszą się u dzieci dużym uznaniem. Jak można było wyczytać z dzienników zajęć na rok szkolny 1980/81 - Przedszkole najczęściej rozbrzmiewało takimi piosenkami jak : „Powiedz Jasiu", „My jesteśmy krasnoludki" , a ulubione zabawy ruchowe to : „Stary niedźwiedź" , „Pani Olejanka".
Pierwszy rocznik absolwentów opuścił mury przedszkola w dniu 15 czerwca 1981 roku. Grupa liczyła 30 dzieci. W ciągu 27 lat koźmickie przedszkole opuściło łącznie 914 absolwentów.
W latach 1980 - 1983 , przedszkolem kierowała dyr Maria Jelonek. Od stycznia 1984 roku do sierpnia 1992 roku, funkcję tą pełniła - dyr Weronika Anioł , a w latach 1992 - 1997, przedszkolem kierowała - dyr Ewa Jamróz, obecnie funkcję dyrektora od 1997 roku, pełni - Ewa Kaczor.
W tym okresie w przedszkolu pracowało łącznie 27 nauczycielek i 1 nauczyciel. Byli to :
- panie : Maria Jelonek, Józefa Długosz, Jadwiga Ziółkowska, Weronika Anioł, pani Pitera, Halina Kowal, Ewa Jamróz, Bogumiła Grabowska, Helena Mentel, Danuta Michalik, Alina Mroźnik, Ewa Kaczor, Joanna Jędrzejowska, Jolanta Pałczak, Bożena Wiechniak, Maria Stachura, Danuta Gąska, Kinga Gastoł, Aneta Kalwajtys, Wioletta Ryczek, Aneta Dziedzic, Małgorzata Konopka, Beata Zerioul, Danuta Krzelowska, Aneta Hankus, Katarzyna Zgadło, Małgorzata Jurkowska ,
- ks. proboszcz - Władysław Jewiarz.
W administracji i obsłudze pracowały łącznie 34 osoby, z których długoletnimi pracownikami były panie : Elżbieta Umińska, Helena Dańda i śp. Lucyna Stefanik.
W latach 1980 - 1991 w przedszkolu funkcjonowały 3 oddziały . Pierwszy - to oddział mieszany dla dzieci 3,4,5-letnich, który pracował przez 9,5 godziny dziennie, drugi - oddział dla dzieci 6-letnich przebywających w przedszkolu powyżej pięciu godzin i trzeci - popołudniowy dla dzieci 6-letnich nie korzystających z żywienia.
Okres transformacji ustrojowej przyniósł poważne zmiany związane z finansowaniem placówek przedszkolnych, które od 1990 roku stały się tzw. zadaniem własnym gminy, co skutkowało wzrostem opłat za korzystanie dzieci z przedszkola. Spadła więc początkowo liczba dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym. Taka sytuacja miała miejsce w naszej placówce w latach 1991 - 1995. Obecnie dzieci zgłoszonych do przedszkola jest więcej niż miejsc, którymi dysponuje.
Od 1 września 1993 roku koźmicka placówka nosi nazwę Przedszkola Samorządowego w Koźmicach Wielkich .
Począwszy od roku szkolnego 1999/2000 realizujemy koncepcję przedszkola ekologicznego - promującego zdrowy styl życia, otwartego na potrzeby lokalnego środowiska. Wykorzystujemy walory krajobrazowe i przyrodnicze do realizacji wizji wychowanka żyjącego w zgodzie z naturą, umiejącego dbać o swoje otoczenie, przeciwstawiającego się zagrożeniom cywilizacyjnym XXI wieku. Z przyrody czerpiemy wzory i motywy do rozbudzania doznań estetycznych, do podejmowania twórczych działań przez dzieci.
W tym czasie Przedszkole osiągało liczne sukcesy. Najważniejsze z nich to :
- I i II miejsce w turnieju szachowym w ramach Miejsko-gminnych Igrzysk Młodzieży Szkolnej, w grupie dziewcząt do 13 lat (rok 2000)
- I, II, IV i V miejsce w Gminnym Szachowym Turnieju z okazji Dnia Dziecka w grupie dziewczynek od 6-10 lat oraz III, IV i V miejsce w grupie chłopców (2001)
- I miejsce w gminnym konkursie na pisankę wielkanocną (2001)
- Nagroda specjalna „Pluszowego Misia" za widowisko „Bawmy się razem z Olą" prezentowane na Powiatowym Przeglądzie Twórczości Dziecięcej - „Przedszkolak 2001"
- Wyróżnienie w konkursie recytatorskim organizowanym przez Przedszkole nr 32 w Krakowie - „Wiersze Ludwika Jerzego Kerna" (2002)
- I miejsce w konkursie gminnym „Ekologia w wierszu i piosence" (2002)
- Wyróżnienie za program artystyczny „Gdzie jest słońce ?" prezentowany na Powiatowym Przeglądzie Twórczości Dziecięcej - „Przedszkolak 2003"
- Dwukrotnie I miejsce w powiatowym konkursie plastycznym „świętej Kindze - Kingi" (2004-2005)
- III miejsce w czwartej edycji konkursu plastycznego „Tradycyjna ozdoba choinkowa" organizowanego przez prywatne Przedszkole „Tęczowa Kraina" w Krakowie (2005)
- XXII Memoriał Lekkoatletyczny im. B. Cieślika w Gorzkowie (2006):
- biegi : 5-latki : dziewczęta : I miejsce ; chłopcy I miejsce
6-latki : dziewczęta : II miejsce ; chłopcy : III miejsce
- skok w dal ; 6-latki : dziewczęta : I i II miejsce ; chłopcy : I i III miejsce
- rzut piłeczką : 5-latki : dziewczęta : I i II miejsce
6-latki : chłopcy : II i V miejsce
- Wyróżnienie w gminnym konkursie plastycznym „Kartka świąteczna" (2006)
- I miejsce w ogólnopolskim konkursie plastycznym „Mama-mój przyjaciel" organizowanym przez P. P „Kornelówka" z łodzi (2007)
- II miejsce w ogólnopolskim konkursie plastycznym „Przyroda poezją malowana" - N. P. „Bajka" w Krakowie (2007)
- II miejsce w ogólnopolskim konkursie plastycznym „Szukamy rady na odpady" - P. S. „Na Krakowską Nutę" w Krakowie (2007)
- III miejsce w ogólnopolskim konkursie plastycznym „Płynie woda" - P. P. w Ustroniu Morskim (2007)
- XXIII Memoriał Lekkoatletyczny im. B. Cieślika w Gorzkowie (2007)
- biegi : 5-latki : dziewczęta - I miejsce ; chłopcy - I miejsce
- skok w dal : 6-latki : dziewczęta - II i III miejsce ; chłopcy - III i IV miejsce
- rzut piłeczką : dziewczęta I i V miejsce ; chłopcy - I i IV miejsce.
Przedszkole Samorządowe w Koźmicach Wielkich w dniu 12 czerwca 2005 roku świętowało jubileusz 25-lecia. Uroczystości poprzedziła msza św. w kościele parafialnym pod wezwaniem Trójcy świętej w Koźmicach Wielkich . Program uroczystości obejmował :
- prezentację słowno-muzyczną pt. „25 lat minęło" w wykonaniu przedszkolaków
- pokaz „mody ekologicznej"
- ogłoszenie wyników rodzinnego konkursu na „Najciekawszą zabawkę ekologiczną"
- gry i zabawy w ogrodzie przedszkolnym
- spotkanie przy stole i grillowanie na przedszkolnym dziedzińcu.
Autorem zdjęć z jubileuszu jest Andrzej Pasula.
Przed nami kolejne lata pracy. Dzieciom życzymy wiele radości z każdego dnia, który będzie kolejnym krokiem wprowadzającym ich zabawą w tajemniczy, fascynujący świat wiedzy i nauki. Rodzicom zaś - zadowolenia z dobrze wychowanych dzieci.