2 maja 2019 r. obchody Dnia Flagi Rzeczypospolitej Polskiej w Koźmicach Wielkich przy Pomniku Żołnierzy Związku Walki Zbrojnej - Armii Krajowej (AK) z Placówki „Sosna - Las".
2 maja w Koźmicach Wielkich przy Pomniku Żołnierzy Związku Walki Zbrojnej - Armii Krajowej z Placówki „Sosna - Las" Burmistrz Miasta i Gminy Wieliczka, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, Gimnazjum a obecnie Szkoła Podstawową im. Obrońców Westerplatte w Koźmicach Wielkich organizują od 5 lat Święto Flagi Narodowej ustanowione w 2004 r. Pomnik postawiono staraniem Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej (ŚZŻAK) przy wsparciu Urzędu Miasta i Gminy Wieliczka, Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa z Warszawy, Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie z inicjatywy śp. Piotra Kurka (1948-2017), wiceprezesa Zarządu Głównego ŚZŻAK i jego syna Tomasza. Odsłonięto go 2 maja 2013 r. Wypisano na nim m.in. 14 imion i nazwisk, pseudonimów żołnierzy ZWZ-AK: kpt. Józefa Kurka, por. Antoniego Batko, por. Jana Batko, por. Franciszka Gołdy, por. Stanisława Guzikowskiego, por. Władysława Wołka, ppor. Stanisława Klimczyka, ppor. Ludwika Kubickiego, ppor. Piotra Mitana, ppor. Franciszka Lembasa, ppor. Władysława Orła, ppor. Stanisława Poznańskiego, ppor. Wiktora Romańca, kpt. Władysława Kurka oraz Rotę przysięgi żołnierzy AK. Znajduje się w pobliżu domu śp. Józefa Kurka (1913-1997), w którym w latach II wojny światowej (1940- 1945) był skład broni ZWZ - AK Placówki o kryptonimie „Sosna", później „Las" działającej w Gminie Koźmice Wielkie. W 2016 r., obok pomnika, Piotr Kurek z żoną Marią, dla swojego Ojca Józefa, kapitana AK ps. „Halny", odznaczonego Krzyżem Virtuti Militari, ufundował popiersie.
2 maja 2019 r. uroczystość prowadził Adam Marek Panuś, sekretarz Urzędu Miasta i Gminy Wieliczka. Rozpoczęto ją wprowadzeniem sztandarów: Koła Wieliczka Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, którego poczet tworzyli: Stanisław Dziedzic, chorąży, przewodniczący Koła Wieliczka ŚZŻAK bez uprawnień kombatanckich, Waldemar Pirowski, Małgorzata Przetaczek i Szkoły Podstawowej im. Obrońców Westerplatte w Koźmicach Wielkich z pocztem w składzie: Kacper Jagodziński, Emilia Kowal, Kamila Tomana, uczniowie klas ósmych. W asyście harcerzy z Hufca ZHP w Wieliczce im. E. Dembowskiego podniesiono flagę Polski na maszt. W pozycji na baczność wszyscy zaśpiewali hymn narodowy „Jeszcze Polska nie zginęła" z muzyką w wykonaniu „Orkiestry Koźmice". Prowadzący powitał zebranych, a w wśród nich gości: Jacka Platera, żołnierza AK, powstańca warszawskiego, reprezentującego majora Ryszarda Brodowskiego, prezesa Okręgu Małopolska Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Jana Srokę, naczelnika Wydziału Zagranicznego Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, o. Jerzego Pająka, kapucyn, kapelana organizacji kombatanckich i niepodległościowych z Krakowa, Andrzeja Lorenca, przewodniczącego Stowarzyszenia Sympatyków Ryszarda Kuklińskiego, Wojciecha Habelę, aktora zasłużonego w popularyzacji etosu Armii Krajowej w kraju i zagranicą, Henryka Gawora, v-ce starostę wielickiego, Artura Kozioła, burmistrza Miasta i Gminy Wieliczki z zastępcami: Agnieszką Szczepaniak, Piotrem Krupa, Tadeusza Lurańca, przewodniczącego Rady Miejskiej w Wieliczce i radnych Rady Miejskiej, rodziny i krewnych żołnierzy z placówki „Sosna-Las", Danutę Kaperek, dyrektor i Grażynę Gwiżdż, v-ce dyrektor Szkoły Podstawowej im. Obrońców Westerplatte w Koźmicach Wielkich. W uroczystości brali udział: Jacek Juszkiewicz, radny Powiatu Wielickiego, radni Rady Miejskiej w Wieliczce: Stanisław Dziedzic, sołtys Koźmic Małych, Małgorzata Przetaczek, nauczycielka w Szkole Podstawowej w Mietniowie, Kazimierz Windak, sołtys Koźmic Wielkich, Marek Śliwa ze Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość", Mieczysław Dańda z Katowic, Stanisław Czaja z Zakopanego, Hubert Cora, uczeń VI LO w Krakowie, Kazimierz Hankus, komendant Straży Miejskiej z pracownikami, Pomoc Maltańska, członkowie Stowarzyszenia „Klub Przyjaciół Wieliczki" i Stowarzyszenia Miłośników Koźmic, mieszkańcy Koźmic Wielkich i Koźmic Małych. Głos zabrali: Artur Kozioł, Jacek Plater. Z programem artystycznym wystąpiło 23 uczniów i uczennic Szkoły Podstawowej z Koźmic Wielkich z klas: I b: Maja Fliśnik, Julia Puch, Jadwiga Śliwa; II a: Zuzanna Grochal, Weronika Kurowska; II b: Alicja Bożek, Wojciech Hrynkiewicz - Studnik, Martyna Tomczykiewicz; III: Aleksandra Byczek, Karol Fliśnik, Filip Karp, Kamil Puch, Krystian Stachura, Anna Suder, Maria Wolanin; IV b: Antonina Śliwa; VI a: Piotr Kania, Michał Jasiński; VI b: Dominik Grochal, Emilia Hajduk; VII: Leon Śliwa i III c (oddział gimnazjalny): Katarzyna Czop, Zuzanna Czop. W programie wykorzystano fragment utworu Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego pt. „Pieśń o fladze" (recytowała Antonina Śliwa) oraz wiersz Czesława Janczarskiego pt. „Barwy ojczyste" (recytowały dzieci z klas I - III). Zaśpiewano dwie piosenki: „Ziemia ojczysta" - śpiewała Anna Suder i „Tu wszędzie jest moja Ojczyzna" - śpiewał Michał Jasiński. Natomiast uczniowie z klas I - III wykonały instrumentacje do utworu pt. „Szumi dokoła las". Uczniowie klas starszych przypomnieli historię flagi, znaczenie heraldyczne jej barw oraz ważne wydarzenia z historii Polski. Program z uczniami przygotowały nauczycielki: Kinga Hajduk, Katarzyna Kaczor, Adrianna Lembas. Po występie uczniów, Wojciech Habela recytował trzy wiersze: m.in. wiersz „Trzy ziemie" Feliksa Konarskiego. Ojciec Jerzy Pająk prowadził modlitwę w intencji żołnierzy ZWZ - AK Placówki „Sosna-Las". Następnie przed pomnikiem złożono kwiaty i zapalono znicze. Kolejno złożyli je: Jacek Plater, Jan Sroka, Artur Kozioł z Piotrem Krupą i Adamem Panusiem, Henryk Gawor, Tadeusz Luraniec z Małgorzatą Krasoń i Ludwikiem Gaworem, delegacja Stowarzyszenia „Klub Przyjaciół Wieliczki": Jadwiga Duda, prezes, Dorota Duda, Anna Ślęczka. Z koncertem utworów muzycznych pt.: „Wiązanka żołnierska", „Witaj Polsko", „Marsz śląski", „Marsz sztubak", „Marsz salut" wystąpiło Stowarzyszenie Muzyczne „Orkiestra Koźmice" pod dyrekcją kapelmistrza Adriana Drzewi. Uroczystość uświetnił swoim śpiewem pieśni patriotycznych Zespół Pieśni i Tańca „Troczanie" z Troków na Litwie, który po zwiedzeniu Kopalni Soli „Wieliczka" przybył do pod pomnik do Koźmic Wielkich z Magdaleną Golonką, kierownik Wydziału Kultury Urzędu Miasta i Gminy Wieliczka. Wszystkie występy publiczność nagrodziła gromkimi brawami. Uroczystość - przy słonecznej pogodzie - zakończyła się poczęstunkiem, tradycyjną grochówką przygotowaną i wydawaną przez członkinie Koła Gospodyń Wiejskich z Koźmic Wielkich: Elżbietę Woźniak przewodniczącą, Annę Załęczny, skarbnik, Dorotę Dudę, Jadwigę Dudę, Katarzynę Woźniczka. Maria Kurek, wdowa po śp. Piotrze częstowała wszystkich domowym ciastem. Dziękujemy rodzinie śp. Piotra Kurka za gościnę. Dziękuję: Grażynie Gwiżdż, Katarzynie Kaczor, Adamowi Czajczykowi za informacje do niniejszego artykułu.
Opracowała Jadwiga Duda