Rekonstrukcja Krzyża w Koźmicach Wielkich - w przysiółku „Kopce ll"
W Dzień Zaduszny, 2 listopada 2010 roku, ks. proboszcz Stanisław Basista dokonał poświęcenia krzyża (stojącego na posesji Państwa Poszwów), w przysiółku Koźmic Wielkich - „Kopce II", a uczestniczący w tej uroczystości, licznie zebrani, parafianie odmówili różaniec, modląc się za zmarłych parafian zasłużonych w powstanie parafii i budowę Kościoła w Koźmicach Wielkich.
Na przełomie września i października 2010 roku przystąpiono do wymiany mocno zniszczonego krzyża - zalążka dzisiejszej parafii Koźmickiej.
Za zgodą właścicieli posesji, państwa Poszwów, ustalono nowe miejsce krzyża, kilka metrów dalej od jego dotychczasowego posadowienia - w narożu działki, przy drodze, którą dzieci i młodzież uczęszczają do szkoły, a parafianie do kościoła. Przygotowaniem terenu pod krzyż zajęli się: Kazimierz Windak , Dariusz Dziura oraz operator koparki Marcin Mielec. Koparkę użyczył nieodpłatnie Adam Kania. Usunięto zarośla i zniwelowano plac. Betonowy postument krzyża wykonał Włodzimierz Kaczor, a nowy, drewniany krzyż nieodpłatnie wykonali i postawili Franciszek Baran - ojciec i Wojciech Baran - syn. Leszek Śmiech zabezpieczył krzyż przed szkodliwym działaniem warunków atmosferycznych a Marek Janowski i Tadeusz Kurowski odnowili wizerunek Pana Jezusa
Geneza powstania krzyża:
Parafianie Koźmic Wielkich od wieków - z dziada, pradziada należeli do parafii św. Klemensa w Wieliczce. Dopiero, kiedy w 1923 roku w Gorzkowie powstała parafia p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej, część mieszkańców z południowo-zachodniej części Koźmic Wielkich, przyłączono do nowo powstałej parafii. Pozostali Koźmiczanie uczęszczali na nabożeństwa do kościołów w Wieliczce - pw. św. Klemensa, do klasztoru OO. Franciszkanów - lub do świątyń, położonych bliżej swojego miejsca zamieszkania: w Gorzkowie, w Sierczy, w Podstolicach i w Pawlikowicach.
W 1949 roku wśród mieszkańców Koźmic Wielkich i Janowic zrodziła się myśl o budowie kościoła na własnym terenie. Postanowiono, że nowo powstały kościół, będzie wspólnym dla mieszkańców Koźmic Wielkich i Janowic. Powołano dwa odrębne Komitety Budowy Kościoła, które po rozmowach z ówczesnym ks. dziekanem - Józefem Śliwą uzgodniły, że miejscem budowy świątyni będzie plac przy skrzyżowaniu dróg Wieliczka - Myślenice z drogą do Janowic. W lipcu tegoż roku książę kardynał Adam Stefan Sapieha odprawił na tę okoliczność Mszę św., na posesji państwa Pirowskich.
Władze państwowe nie wydały jednak zezwolenia na budowę kościoła. Po 1945 roku rząd PRL zerwał konkordat zawarty pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a Stolicą Apostolską.
Przez dziesiątki lat w Polsce nie wydawano zezwoleń na budowę świątyń.
W 1976 roku w Koźmicach Wielkich powstał nowy Komitet Budowy Kościoła.
Rozalia Kapusta - właścicielka domu nr 4 w Kożmicach Wielkich, w którym był punkt katechetyczny, ofiarowała parcelę pod budowę przyszłej świątyni. Kościół miał stanąć pomiędzy szkołą a punktem katechetycznym.
(Zdjęcia z punktu katechetycznego-galeria)
Niestety i tym razem, mimo usilnych starań metropolity krakowskiego księdza kardynała Karola Wojtyły (późniejszego papieża Jana Pawła II), ks. prałata Władysława Grohsa z Wieliczki i członków Komitetu Budowy Kościoła, władze komunistyczne ponownie odmówiły wydania zezwolenia na budowę świątyni.
Na pamiątkę tego wydarzenia, w 1976 roku, na parceli pani Kapusty postawiono drewniany krzyż. Proboszcz wielickiej parafii, ks. Władysław Grohs dokonał jego poświęcenia podczas uroczystej Mszy świętej odprawionej „w intencji parafian i ich zamierzeń".
Według przekazu słownego, krzyż wykonany był z belek prostokątnych. Po roku krzyż ten przeniesiono na Wysoką Górę, w pobliżu obecnego cmentarza. W 1978 roku został zniszczony - złamany i usunięty. Po raz kolejny na parcelę pani Kapustowej wrócił krzyż tym razem wykonany przez Mieczysława Gabrysia. W jego postawienie zaangażowani byli: Franciszek Michalik, Henryk Mielec, Franciszek Dorsz, Tadeusz Kapusta i Franciszek Baran. Przy krzyżu wielokrotnie - w czasie ważnych uroczystości kościelnych odprawiano Msze święte. W ich przygotowanie (poprzez ustawianie i ubranie ołtarza, zapewnienie miejsc siedzących dla osób starszych), zaangażowani byli : pani Rozalia Kapusta, państwo Mielcowie i państwo Kapustowie spod Wysokiej Góry.
Ostatecznie sprawę budowy kościoła udało się zrealizować powstałemu w 1981 roku Komitetowi Budowy, którym od początku do jego zakończenia kierował Władysław Gibała. Czas i aura zrobiły swoje. Krzyż spróchniał i groził zawaleniem. Z inicjatywą jego rekonstrukcji wystąpił Zarząd Parafialnego Oddziału Akcji Katolickiej w Kożmicach Wielkich, w 2008 roku, któremu wtedy przewodniczył Kazimierz Windak.
Tekst: Andrzej Janowski
Zdjęcia: Andrzej Surówka i Kazimierz Windak